Udział w badaniach naukowych w roli uczestnika procedury eksperymentalnej jest bardzo ważnym elementem studiowania psychologii. Na Uniwersytecie SWPS jest to też wymóg formalny – oprócz realizacji kursów zawartych w programie studiów do rozliczenia nauki wymagany jest udział w  badaniach naukowych.
Bardzo przydatną metodą lepszego rozumienia pojęć, definicji i zmiennych jakie poruszane są na zajęciach z podstaw psychologii jest branie udziału w procedurach badawczych prowadzonych przez psychologów.

Psychologia jest nauką empiryczną

Wyobraź sobie, że wykryłeś lek na lenistwo (nazwijmy go fachowo ‚lekiem na prokrastynację’) – po obejrzeniu krótkiego materiału filmowego Twojego autorstwa widzowie zaczynają odczuwać chęć dokończenia wszystkich zaległych spraw – zaraz po projekcji masowo zabierają się do szorowania naczyń i odkurzania mieszkań! Zanim jednak opowiesz reszcie rodziny o Twoim odkryciu i ogłosisz światu nauki, że twoja manipulacja jest skuteczna, musisz poskromić swój entuzjazm – pamiętaj, że skuteczność twojego „leku na lenistwo” musi być udowodniona w serii badań eksperymentalnych.

Wszystkie teorie o których przeczytasz w podręcznikach psychologii przeszły taką drogę i uprawianie psychologii (dla jasności, jakiejkolwiek nauki empirycznej w ogóle[1]) sprowadza się właśnie do dowodzenia swoich tez za pomocą badań. Aby przekonać kogokolwiek do Twojego odkrycia na mechanizm rządzący funkcjonowaniem psychiki człowieka nie wystarczy intuicja twierdzącego lub dowody geniuszu autora pomysłu (zaświadczenie z MENSY tym razem się nie przyda). Musisz przeprowadzić badania na kilkudziesięciu przypadkowych osobach, które uwiarygodnią bezpośredni wpływ manipulacji w porównaniu do grupy kontrolnej (która obejrzy np. mało zajmujący film podobnej długości [2]).

Tu pojawia się rola studentów psychologii – ktoś musi być uczestnikiem takiego badania jako „przypadkowa osoba”. Nie przejmuj się, że być może nie jesteś dość „przypadkowy”, że „jesteś przecież w wyjątkowo złym nastroju” i „na Ciebie żadne manipulacje nie działają” (proszę Pana ja to nawet reklam żadnych nie pamiętam!). W roli badanych w przypadku badań naukowych prowadzonych przez psychologów najczęściej występują studenci psychologii – nie jest to najlepsze rozwiązanie, ale jest ono najefektywniejsze we wczesnych etapach testowania hipotez (efekt potwierdzony kilkukrotnie na przypadkowo dobieranych studentach psychologii następnie można wynieść na ulicę i przetestować np. na studentach innych uczelni lub klientach pobliskiego bazarku – ma to swoje inne wady i zalety, ale to jest temat na dłuższą opowieść [3]).

1) Więcej na ten temat na stronie www.badania.net: Dlaczego uprawianie psychologii wymaga przeprowadzania badań? cz.1
i Dlaczego uprawianie psychologii wymaga przeprowadzania badań? cz.2 

2) W powyższym przykładzie będzie to więc kontrolowany eksperyment psychologiczny w laboratorium, częściej wymagana będzie cała seria podobnych badań wykluczających różne inne wyjaśnienia dla otrzymanych badań).

3) O tym o będziesz się uczył/a na przedmiocie „Metodologia badań psychologicznych” oraz Praca empiryczna I i Praca empiryczna II.