Czy udział w badaniach jest konieczny? Czy konieczne jest bycie badanym, czy wystarczyłaby rola obserwatora?
Państwa rola w badaniach początkowo ma właśnie ograniczać się do roli uczestnika/obserwatora – niestety nie ma takiej możliwości aby jedynie obserwować procedury badawcze (w większości są to interakcje jeden-na-jeden ograniczające się do wypełniania serii testów, więc udział w takich badaniach zewnętrznego obserwatora jest szkodliwy o ile nie jest taki sam dla wszystkich badanych). Szczerze wątpie, czy mielibyście Państwo ochotę poświęcić 10-15 godzin wolnego aby przesiedzieć nieruchomo w sali obserwując beznamiętnie wszystkich uczestników badania wypełniających w ciszy kwestionariusze.
Czy lekarz musi leżeć w szpitalu, by zostać dobrym lekarzem? Czy ktoś, kto bada leki, musi w ramach przygotowań do zawodu zgłosić się na ochotnika i połykać pigułki, by zobaczyć, jak się to bada?
Udział w badaniu nie niesie żadnego ryzyka dla uczestników więc analogia do testowaniu niesprawdzonych substancji na własnym organizmie jest nietrafiona. Jeśli chodzi o studiowanie medycyny to profesorzy medycyny zdają się potwierdzać nasze obserwacje – nauka przez praktykę to najlepszy model dydaktyczny np. na GUM’ie od przyszłych medyków wymaga się długoletniego stażowania w klinikach uniwersytetu zaczynając od najniższych stanowisk (jest to swoją drogą lepsza analogia niż przyjęcie do szpitala bo udział w badaniu nie jest tożsamy z prowadzeniem terapii!). Wszyscy studenci Uniwersytetu SWPS już od drugiego roku studiów sami będą przeprowadzać badania empiryczne (będzie to wieloktornie wymagane programem studiów – przeprowadzicie conajmniej trzy badania empiryczne w ciągu pięciu lat, większość studentów w tym samym czasie przeprowadza pięć i więcej eksperymentów), ale zanim to nastapi wszyscy studenci muszą indywidualnie dowiedzieć się jak wygląda procedura badawcza od drugiej strony.
Czy takie zadanie zgodne jest z kodeksem Etyczno-Zawodowym Psychologa w punkcie
32. Psycholog przestrzega zasady dobrowolności uczestniczenia w badaniach psychologicznych, a także respektuje prawo uczestników do wycofania się w dowolnym momencie z dalszego udziału w badaniach. Jeżeli uczestnicy badań pozostają w stosunku zależności wobec prowadzącego badania jako jego studenci, klienci lub pracownicy, a także wtedy, gdy istnieje możliwość społecznej presji na udział w badaniach, należy szczególnie zadbać o to, aby zasada dobrowolnego udziału nie była naruszona.
W ramach zadań tego kursu wymagamy uczestnictwa w badaniach (jest to też element wymogów ukończenia studiów), ale tak jak opisane jest to w kodeksie psychologow oraz w prawach osoby badanej – za kazdym razem masz prawo wyboru badania, masz prawo rezygnacji z udzialu w badaniu nawet po udzieleniu zgody i w koncu masz prawo do wycofania swoich danych nawet po ich zebraniu.
Jaki jest sens takiego zadania?
Podsumowując, z pomocą tego zadania pragniemy wykształcić w studentach nawyk brania udziału w badaniach naukowych, chcemy zapoznać studentów z procedurami eksperymentalnymi, trenować ich umiejętność obserwacji, a także (jako prowadzący badania) chcemy uzyskać względnie łatwy dostęp do dużej puli osób badanych.